DİSMENORE
DİSMENORE (ağrılı menstrüasyon)
Dismenore, menstrüasyonun ağrılı olmasıdır ve pek çok kadın bu problemi yaşamaktadır. Her menstrüel dönemde bu ağrılar yüzünden, iş ve okul devamlılığında zorluklar olmaktadır. Çoğu kadında ilk adetten sonraki 4-5 yılda ağrılar başlamakta ve yaş ilerledikçe sıklığı azalmaktadır. Başlangıçtan itibaren herhangi bir sebebe bağlı olmayan ağrılı sikluslarda primer dismenore söz konusu iken, ileri yaşlarda yeni başlayan dismenore sekonder dismenore olarak adlandırılır. Sekonder dismenore, daha çok endometriozis, adenomyozis, myoma uteri ve barsak-mesane hastalıklarına bağlı olmaktadır.
DİSMENORE NEDENİ:
Menstruasyon sırasında, rahim içinde prostaglandin denilen kimyasal maddeler açığa çıkar. Bu maddeler rahim kasında kasılmalara yol açar ve bu kasılmalar kramp şeklinde ağrılar olarak hissedilir. Bazı kadınlarda ağrılara bulantı ve ishalde eşlik edebilir. Kramp şeklinde, kasık ve belde hissedilen bu ağrılar, genellikle hemen menstruasyon öncesi yada aynı zamanda başlar. 1-3 gün kadar sürer.
DİSMENORE TEŞHİSİ:
Teşhis kadının tıbbi öyküsü ve fizik muayenesi ile konulur. Fizik muayenede, pelvik organların değerlendirilmesi yapılır. Ultrasonografi yapılarak, dismenoreye neden olabilecek myom, endometriozis, adenomyozis gibi hastalıklar araştırılır.
DİSMENORE TEDAVİSİ:
1- Ağrı kesiciler: Non- steroid antiinflamatuar ilaçlar diye adlandırılan bu grup ağrı kesiciler, dismenorenin rahatlatılmasında çok etkilidir. En iyi etki için, ilacı menstruasyon belirtileri başladığında başlayıp, düzenli olarak 2-3 gün kullanmak gerekir.
2- Doğum Kontrol Hapları: Bu haplar ve diğer doğum kontrol ilaçları (iğne, implant, hormonlu spiral) dismenoreyi çok azaltırlar. Bunlar, rahim iç zarını incelterek prostaglandin miktarını azaltır ve böylece adet kanaması ve ağrılı kramplar azalmış olur. Bunların ara vermeden kullanılmasıyla kanamasız ve ağrısız bir süreç elde edilebilir. Doğum kontrol metodları gebelik istemeyen kadınlarda kullanılabilir ve istenirse ağrı kesicilerle birlikte kullanılmaları ile etki arttırılabilir.
3- İlaçsız Yardımcı Tedaviler: Dismenore esnasında kasık bölgesine sıcak uygulaması ağrıyı azatmada etkilidir. Ağrı kesicilere yardımcı olarak eklenebilir. Bitkisel ilaçlar, egzersiz, yoga ve akupunktur etkisi kanıtlanmamış yardımcı metodlardır.
Ağrı kesiciler yada doğum kontrol ilaçlarının tek tek veya birlikte 2-3 menstrüel siklusta kullanılmasına rağmen yeterince ağrı kontrolü sağlanamazsa, laparoskopi yapılarak, endometriozis yada başka ağrı sebepleri araştırılmalıdır. Aynı esnada bu hastalıkların tedavisi de yapılabilir.
